استفاده مجدد (Reusing) چیست؟
همه ما می دانیم که فرایند بازیافت زباله میتواند برای محیط زیست اهمیت بسیار بالایی دارد اما استفاده مجدد نیز یک گزینه بسیار مفید است که علاوه بر اینکه در راستای حفظ سلامت محیط زیست، اهمیت والایی دارد، همچنین می تواند یک انتخاب مهم باشد که فرد به جای دور انداختن چیزی، بتواند دوباره از آن استفاده کند و به این ترتیب از هزینه اضافی نیز جلوگیری کرده باشد.
استفاده مجدد با آپ سایکلینگ نیز شناخته میشود و به این معنی است که از یک وسیله بعد از استفاده بتوان در جهت پیشبرد کار دیگر از آن استفاده کرد. مثلا اینکه بتوان از شیشه مربایی به عنوان لیوان برای مصرف آب استفاده کرد و یا اینکه شیشه و ظروف مواد غذایی دیگر مثل شیشه خیار شور و یا ظرف ماست را برای کارهای دیگر از جمله نگهداری حبوبات و مواد غذایی مورد استفاده قرار داد.
فواید استفاده مجدد چیست
استفاده مجدد میتواند فواید بسیار زیادی داشته باشد از جمله اینکه می تواند باعث کم شدن میزان زباله ها سطح زمین و جلوگیری از آسیب و زیان به منابع طبیعی و همچنین محیط زیست شود.
در مواردی افراد با دور انداختن زباله ها بر روی سطح زمین باعث بوجود آمدن لندیفلها میشوند به این معنی که زبالهها در زمین میمانند و به مرور زمان در زمین، دفن میشوند و آسیب و زیان های به منابع آب و همچنین لایه ازن می زنند بنابراین استفاده مجدد از مواد دور ریختنی می تواند از فواید زیادی داشته باشد که در اینجا به معرفی آنها می پردازیم:
فواید بازیافت زباله و استفاده مجدد برای جامعه
این مورد می تواند برای جامعه نیز مفید باشد به این معنی که شما نه تنها میتوانید موادی را که قبلاً یکبار از آنها استفاده شده است، دوباره مورد استفاده قرار دهید بلکه می توانید در زمانی که محصول یا چیزی را استفاده کردهاید و دیگر نیازی به آن ندارید، به افراد نیازمند و یا سازمانهای خیریه بدهید تا از این طریق به نوعی نیز به رشد جامعه و افرادی که از لحاظ اقتصادی ضعیف هستند،کمک کرده باشید.
به طور مثال افرادی که از و لباس و پوشاک و مواردی از این قبیل استفاده کردند و دیگر لازم ندارند می توانند این اجناس را به جای دور ریختن و ایجاد زباله، به موسسههای خیریه هدیه بدهند تا از این طریق افراد دیگری که به آنها نیاز دارند مورد استفاده قرار دهند.
فواید استفاده مجدد از لحاظ اقتصادی و مالی
این مورد از لحاظ مالی نیز می تواند تا حد بسیار زیادی سود و فایده داشته باشد به این شکل که افرادی که از لحاظ اقتصادی در سطح پایینی هستند، می توانند وسایل مورد نیاز خود را، از طریق استفاده مجدد تأمین کنند و این موارد را با قیمت مناسب تر و پایین تری خریداری کنند.
مثلاً اینکه مواردی مثل ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، تلویزیون، یخچال و دیگر مواردی از این قبیل هستند که جز لوازم ضروری و اولیه جهت امرار و معاش می باشند و افرادی که از نظر اقتصادی در سطح پایینتری هستند این محصولات را میتوانند از طریق خرید لوازم دست دوم و استفاده مجدد، با قیمت پایین تری تهیه کنند.
بنابراین می توان در این زمینه، چنین پیشنهاد داد که افرادی که دیگر نیازی به استفاده از این محصولات ندارند میتوانند آنها را در اختیار سازمانها و موسسات قرار دهند و از این طریق به دست کسانی که به آنها نیاز دارند، برسند و به این ترتیب افرادی که وضعیت اقتصادی مناسبی ندارند میتوانند نیازهای خود را با هزینه کمتر، برطرف سازند.
فواید استفاده مجدد برای محیط زیست
استفاده مجدد، علاوه بر فواید اقتصادی و همچنین فوایدی که برای جامعه دارد برای محیط زیست نیز بسیار مفید می باشد چرا که زباله های جامد، از جمله شیشه، پلاستیک، آهن، آلومینیوم و مواردی از این قبیل ، در صورتی که دور ریخته شوند معمولا در زمین دفن میشوند که به همان از زبالههای لندفیل مشهور هستند و بنابراین استفاده دوباره و مجدد از این محصولات بسیار مناسب تر و بهتر است.
چرا که این کار نه تنها باعث می شود که این موارد در زمین دفن نشوند، بلکه کمک میکند که تولید زباله نیز کمتر شود و از این لحاظ منابع طبیعی مثل منابع آبی به صورت مناسب تر و بدون آلودگی حفظ شوند و همچنین اینکه می دانیم تولید زباله بیشتر در محیط زیست میتواند باعث شود که گازهای گلخانهای بیشتر شوند بنابراین فرآیند استفاده مجدد می تواند به انرژی منابع کمک میکند و همچنین کمک می کند که انرژی کمتری نسبت به بازیافت زباله مصرف شود.
بازیافت چیست
بازیافت زباله به فرآیندی میگویند که در آن مواد و چیزهایی که به صورت باطله و غیر قابل استفاده هستند را به مواد جدید تبدیل می کنند؛ به این صورت که موادی که دور ریختنی هستند را تجزیه میکنند و عملیات بازیافت بر روی آنها انجام می دهند تا از این عملیات بتوانند یک مواد جدید و قابل استفاده تولید کنند.
بازیافت مواد باعث استفاده مجدد از مواد دور ریختنی میشود و این قابلیت بستگی به نوع مواد دارد به این معنی که بعضی از مواد دور خیلی قابلیت بازیافت دارند و بعضی این قابلیت را ندارند از جمله مواد پلاستیکی، چوبی، کاغذی و غیره که می توان آنها را با عملیاتی که بر روی آنها انجام میدهند به مواد جدید تبدیل کرد.
عملیات بازیافت زباله در بعضی از کشورها و جوامع مختلف، بسیار راحت و آسان شده است به گونهای که برای بازیافت بعضی از مواد سطل های زباله قرار می دهند تا افراد بتوانند محصولاتی که قابلیت بازیافت را دارند را در آنها قرار دهند.
عملیات بازیافت چه فوایدی دارد؟
عملیات بازیافت می تواند سود و زیان های زیادی را برای منابع طبیعی حیات وحش اکوسیستم و غیره به همراه داشته باشد و همچنین از لحاظ اقتصادی میتواند بسیار فرآیند مناسبی باشد در اینجا به چند نمونه از فواید بازیافت مجدد زباله و استفاده مجدد آنها می پردازیم:
حفظ اکوسیستم و حیات وحش
وقتی که عملیات بازیافت بر روی زبالهها و مواد دورریختنی انجام میگیرد، باعث میشود که نیاز به تولید مواد جدید با استفاده از مواد اولیه تازه، کمتر شود و همین امر نیز باعث می شود که کارهایی که برای طبیعت مضر می باشد و ممکن است به حیات وحش و اکوسیستم آسیب وارد کند، کمتر شود.
مثلاً اینکه با آتش زدن کاغذ و زباله ها و مواد پلاستیکی در هوای آزاد، به حیات وحش آسیب وارد میشود و همچنین اینکه بازیافت موادی مثل کاغذ، باعث میشود که برای تهیه کاغذ مورد نیاز، درختان کمتری در جنگل ها قطع شوند، هوا خاک و آب کمتر آلوده شود و به این ترتیب حیوانات کمتری در اکوسیستم مورد آسیب و زیان قرار بگیرند.
یکی دیگر از مزایای که بازیافت زباله برای اکوسیستم دارد این است که با بازیافت می توان کمک کرد که مواد کمتری به دریا و رودخانه ها را پیدا کند و به این ترتیب آبزیان و حیواناتی که در دریا زندگی می کنند کمتر به خطر بیافتد و همچنین آبهای آشامیدنی زیر زمینی، کمتر آلوده شوند.
حفظ منابع طبیعی
وقتی که زبالههایی مثل کاغذ، مقوا، پلاستیک و غیره در زمین دفن میشوند، سالهای زیادی طول میکشد که به خاک تبدیل شود و به همین خاطر در زمین دفن می شوند و باعث آسیب به منابع طبیعی میشود که با بازیافت این مواد می توانیم به صورت دوباره و چند بار از آنها استفاده کنیم و از این طریق کمک کنیم که بهره برداری از منابع طبیعی، بیشتر شود و بازیافت این محصولات نیز کمک میکند که منابع طبیعی مثل مواد معدنی، زغال سنگ، گاز، آب و غیر و کمک کرده باشیم.
ایجاد فرصت شغلی برای افراد
وقتی که زباله ها از هم جدا سازی شدند و به سازمان جمع آوری پسماند، تحویل داده شد این زباله ها برای بازیافت طبقه بندی می شوند و هر کدام در محلی که مخصوص خود می باشد قرار می گیرد و برای انجام این کارها نیاز می باشد که تعداد زیادی نیروی انسانی در این قسمت مشغول به کار شوند. بنابراین بازیافت مواد می تواند باعث اشتغالزایی برای نیروهای بیکار باشد.
تفاوت استفاده مجدد و بازیافت زباله
بازیافت
استفاده مجدد یا آپ سایکلینگ با فرایند بازیافت زباله از لحاظ ظاهر هیچ تفاوتی با هم ندارند ولی همانطور که قبلا نیز گفتیم بازیافت مواد و زباله به معنای این است که پسماند موادی که استفاده شده اند به مواد خام تبدیل شود و به طوری که بتوان آنها را دوباره به عنوان یک محصول جدید و تازه مورد استفاده قرار داد این عملیات و فرآیند از زمان جمع آوری زباله تا تبدیل آن به مواد جدید، انرژی و نیروی کار زیاد زیادی لازم دارد.
چرا که در زمان بازیافت یک محصول جدید و تازه تولید میشود و شکل محصول قدیمی تغییر پیدا میکند و به یک محصول جدید تبدیل میشود که هدف از بازیافت نیز این است که مواد دورریختنی، برای تولید محصولات جدید و متنوع، مورد استفاده قرار بگیرند.
استفاده مجدد
استفاده مجدد و بازیافت، کاملاً با هم متفاوت می باشد. فرآیند استفاده دوباره و مجدد از کالا، به این معناست که محصولی که مورد استفاده قرار گرفته است را بتوان دوباره و چند باره مورد استفاده قرار داد. در واقع به این معنی است که یک هدف جدید برای استفاده دوباره از یک محصول مد نظر قرار دهیم و به جای اینکه محصولات مورد استفاده قرار گرفته را به عنوان زباله دور بریزیم برای امور دیگری مورد استفاده قرار دهیم تا باعث ایجاد زباله زیاد در محیط نشویم.
این فرایند بر خلاف عمل بازیافت زباله باعث تغییر شکل اصلی محصول اولیه و تولید محصول جدید نمیشود بلکه کمک می کند که محصول اولی که یک بار مورد استفاده قرار گرفته است را در زمینههای مختلف دیگر و به منظورهای دیگر مورد استفاده قرار دهیم و این عملیات باعث میشود که آلودگی و تولید زباله در جامعه کمتر شود و در حقیقت چرخه حیات یک محصول را از کوتاه مدت به دراز مدت تغییر میدهد.
استفاده مجدد شامل مواردی مثل خرید محصولات دست دوم از سمساری ها و همچنین مواردی مثلً استفاده از لیوان یا شیشه های مربا برای نگهداری محصولات دیگر و موارد زیادی از این قبیل می باشد. در صورتی که بازیافت مواد شامل مواردی مثل فایبرگلاس هایی که از بطری های شیشه ای تولید میشود است.
از تفاوت های استفاده مجدد و بازیافت زباله این است که استفاده مجدد نمی تواند هیچ گونه ضرر و آسیبی به محیط زیست وارد کند ولی بازیافت، در بعضی مواقع سبب ایجاد ضرر و زیان هایی در محیط زیست می شود.
استفاده مجدد از مواد، می تواند باعث ذخیره انرژی و شود اما فرایند بازیافت مواد برای تهیه محصولات جدید، نیاز به صرف انرژی و نیروی انسانی زیادی دارد.
بازیافت زباله بهتر است یا استفاده مجدد؟
بازیافت زباله یک راه حل بسیار بهتر و مناسب تر از این است که به طور مستقیم به زمین های دفن انتقال داده شوند؛ اما با این وجود این راه حل را نباید به عنوان تنها راه مناسب و گزینه ممکن برای کمک به حفظ اکوسیستم، منابع طبیعی و انسانی و در کل محیط زیست دانست چرا که فواید و اثرات مثبت استفاده مجدد از مواد، بسیار بیشتر از بازیافت آنها میباشد.
در چند سال اخیر ما در مورد بازیافت و فواید آن، موارد زیادی شنیده ایم. از جمله اینکه روش های زیادی در مورد تجزیه زباله ها و مواد و وسایل دور ریختنی و تبدیل آنها به مواد و وسایل جدید، راه و روش هایی کشف شده است؛ که این راه و روش ها میتواند بسیار مفید باشد به این معنی که هم به طبیعت و محیط زیست و هم چرخه تولید و تهیه مواد اولیه جهت تولید مواد مصرفی کمک شایانی میکند.
اما نکته بسیار مهم تری که این وسط وجود دارد این است که کار بازیافت مواد و زبالهها، نیاز به صرف انرژی زیادی دارد و در این راستا انرژی زیادی در زمینه مالی و انسانی زیادی باید صرف تبدیل آنها به مواد جدید شود
با این وجود فرایند بازیافت، بسیار بهتر و مناسب تری از انتقال زباله ها به زمین و دفع آن در دل زمین می باشد؛ چرا که این کار می تواند آسیب های زیادی به چرخه طبیعت، محیط زیست و آبهای زیرزمینی بزند اما این روش، همان طور که قبلا نیز گفتیم نمی تواند تنها گزینه برای کمک به اکوسیستم باشد و در این راستا فواید استفاده مجدد از زباله ها و مواد دورریختنی بسیار بیشتر از بازیافت آنها می باشد که در اینجا برای اثبات این دلیل را به مواردی می پردازیم:
صرفه اقتصادی
استفاده مجدد می تواند ارزان تر و مقرون به صرفه تر باشد به این معنی که زمانی که مواد دور ریختنی را بازیافت می کنید به این معنی است که یک وسایل جدید و نوع خرید شده است. روش تبدیل مواد دور ریختنی به مواد جدید میتواند برای افراد، کارخانههای تولید و زمین و محیط زیست نیز هزینه های زیادی داشته باشد بنابراین از وسایلی مثل لوازم برقی، وسایل آشپزخانه، لباس و حتی جعبه، کاغذ، کاغذ کادو و … مواردی هستند که استفاده مجدد از آنها بسیار مناسب تر از این است که مورد بازیافت قرار بگیرند.
چرا که این موارد میتواند به عنوان وسایل دست دوم به فروش برسد و مورد استفاده دوباره قرار بگیرند و افرادی که اقدام به خرید این محصولات می کنند برای تهیه آنها هزینه کمتری پرداخت کنند. علاوه بر این ها موارد دیگری مثل ماشین، کامپیوتر، لپ تاپ، گوشی موبایل و … نیز مواردی هستند که افراد میتوانند آنها را به صورت دست دوم خریداری کنند و با این کار هم نیاز خود را با قیمت ارزان تری تهیه کردهاند و هم به حفظ منابع، کمک شایانی کرده اند.
صرف انرژی کمتر
فرآیند بازیافت فرآیندی است که برای تبدیل مواد کهنه مواد جدید نیاز به انرژی زیادی دارد چرا که پسماندها و مواد دورریختنی برای تولید تبدیل به مواد جدید، نیاز به حرارت زیاد دارند و باید ذوب شوند و به وسایل جدید تبدیل شوند به این ترتیب برای تبدیل آنها به مواد و محصولات جدید، نیاز به انرژی مصرفی زیادترین می باشد که اگر مورد استفاده مجدد قرار بگیرند، دیگر نیاز به صرف این انرژی نیست.
بنابراین افرادی که این وسایل را دارند و نمیخواهند از آنها استفاده کنند، می توانند آنها را به موسسات خیریه، دوستان و فروشگاههای فروش مواد دست دوم بدهند تا افرادی که با آنها نیاز دارند اقدام به خرید آنها کند
آلودگی کمتر
عملیات و فرایند بازیافت زباله به دلیل اینکه انرژی زیادی صرف میکند و انجام کارها آلودگی ایجاد میکند بنابراین استفاده مجدد میتواند از بروز هر گونه آلودگی جلوگیری کند. اهمیت این کار در مورد بسیاری از اشیا و لوازم لباس و تولید کاغذ و مواردی از این قبیل بسیار زیاد به چشم میآید چرا که مثلا در تولید لباس، صنعت پنبه زنی، ضررهای زیادی به محیط زیست وارد میکند.
ایجاد حس مسئولیت پذیری در افراد
وقتی که از بازیافت زباله صحبت می شود، باعث می شود که افراد، اقدام به مصرف بی حد و اندازه مواد و محصولات مصرف شدنی کنند؛ اما وقتی که از استفاده مجدد صحبت به میان میآید برای افراد، به صورت یک وظیفه میباشد که مسئولیت زباله هایی که تولید میکنند را به عهده بگیرند. وقتی که موادی را مورد استفاده دوباره قرار میدهیم، به این معنی است که تصمیم گرفتهایم مصرف خود را در زمینه مواد مصرف شدنی کمتر کنیم و از تولید زباله خودداری کنیم.
توجه به کیفیت به جای کمیت
وقتی که فرد به این نتیجه برسد که قرار نیست مواد و وسیلهای را که خریداری کرده است، دور بیندازد و یا آن را با وسیله جدیدی تعویض کند؛ بنابراین قبل از اینکه اقدام به خرید کند، سعی می کند که کیفیت و ماندگاری محصول را مدنظر قرار دهد و بعد از آن اقدام به خرید کند و به این ترتیب خریدی که انجام می دهد با کیفیت می باشد.
تشویق به کارهای خیر و همنوع دوستی
وقتی که دیگر به یک وسیله نیاز نداریم و آن را به یک فردی که از لحاظ مادی در سطح پایینتر قرار دارد، هدیه میدهیم باعث میشود که هم دوستان جدیدی پیدا کنیم و هم با تکرار این کار، هم نوع دوستی و کمک به افراد و انجام کار خیر را جزء وظایف خود بدانیم.
چند راهکار ساده و موثر برای استفاده مجدد و کاهش تولید زباله
با سبک زندگی های امروزی، در حقیقت کاهش تولید ناممکن است بنابراین افراد با بکارگیری راهکارهای موثر و ساده برای استفاده مجدد از محصولات، میتوانند از تولید زباله جلوگیری کنند که در اینجا به عنوان مثال به معرفی چند راهکار ساده می پردازیم:
شیشه های که جای ترشی هستند را میتوانند نگه داشت و از آنها به عنوان یک ظرف برای نگهداری دیگر مواد استفاده کنید.
در مهمانیها به جای استفاده ظرفهای یکبار مصرف و لیوان و قاشق چنگال های یکبار مصرف، بهتر است که از ظرف های فلزی و لیوان های چند بار مصرف، قاشق و چنگال های فلزی و بشقاب های چند بار مصرف مورد استفاده قرار دهید.
هنگام خرید می توانید به جای استفاده از کیسه های پلاستیکی با خود، ساک، کیف، سبد و کیسه های پارچه ای به همراه داشته باشید که مواد خرید شده را در آنها قرار دهید.
از مواد و محصولاتی خریداری کنید که در ظروف چندبار مصرف قرار دارند مثلاً آبلیموی که خریداری می کنید در ظرف شیشهای باشد.
از لیوان های جای مربا و شکلات را می توانید برای مصرف های دیگر مثل مصرف آب در منزل مورد استفاده قرار دهید.
سعی کنید هنگام خرید، کالاهای را خریداری کنید که طول عمر بیشتری دارند.
محصولات، مواد لوازم و حتی پوشاک هایی را که به آنها نیازی ندارید را به جای دور انداختن، به سازمان های خیریه و یا افراد نیازمند هدیه دهید.
جعبه ها و کاغذهای را که می توانید دور بیندازید و از آنها دوباره و چندباره مورد استفاده قرار دهید.
نتیجه گیری
یکی از راههای مناسب برای مدیریت زباله ها و مواد مصرف شدنی، بازیافت آن می باشد. اما این راه حل و فرآیند مهم، تنها راه حل نیست و علاوه بر این، میتوانیم به جای عملیات بازیافت زباله، به فکر این باشیم که محصولاتی را که قابلیت استفاده دوباره دارند مورد استفاده قرار دهیم تا با این کار نه تنها به چرخه طبیعت، محیط زیست و اکوسیستم کمک کنیم بلکه بتوانیم بعضی از نیازهای دیگران و یا حتی خودمان را برطرف کنیم.
بنابراین، استفاده مجدد راه حل بسیار مناسبی برای کمک رسانی به نیروهای انسانی، وضعیت اقتصادی و همچنین محیط زیست و زندگی حیات وحش و مراتع و جنگلها می باشد.